چگونه تصمیم درست را انتخاب کنیم؟
چگونه تصمیم بگیریم ؟
برای اینکه بدانیم چگونه تصمیم بگیریم باید روش‌های تصمیم‌گیری را بشناسیم زیرا همه‌ی ما مجبوریم برای مسائل ساده‌ای مثل نهار ظهر یا مسائل مهم‌تری نظیر رشته تحصیلی یا ازدواج تصمیماتی بگیریم، اما اغلب تصور می‌کنیم تصمیم‌گیری کار مشکلی است. هر فردی روشی خاص برای تصمیم‌گیری دارد مثلا مشورت، جمع‌آوری اطلاعات مناسب یا حتی شیروخط.
تصمیم‌گیری چیست؟
به بیان ساده تصمیم‌گیری انتخاب بین دو یا چند گزینه برای انجام کاری است.
در فرآیند حل مسئله، تصمیم‌گیری شامل انتخاب راه‌حل‌های ممکن برای حل یک مشکل است. ممکن است تصمیمات براساس منطق، احساس یا ترکیبی از این دو گرفته شوند.
اگر می‌خواهید اطلاعات بیش‌تری درباره‌ی تصمیم‌گیری کسب کنید توصیه می‌کنیم ویدئوهای آموزشی زیر را مشاهده کنید:
احساس
احساس یعنی احساس اطمینان درونی درباره‌ی گزینه‌های انجام کاری، این احساس در نتیجه‌ی تجربیات پیشین و معیارهای شخصی شما ایجاد می‌شود. برای این احساسات ارزش قائل شوید زیرا آموخته‌های شما از زندگی را نشان می‌دهند. اگر نسبت به کاری احساسی شدید دارید بهتر است این احساس را به خوبی بررسی کنید تا دلیل این احساس را پیدا کنید. چگونه تصمیم بگیریم ؟ به احساسمان توجه کنیم.
منطق
منطق یعنی استفاده از حقایق موجود برای تصمیم‌گیری. در منطق از حقایق و دلایل موجود استفاده می‌شود بنابراین جنبه‌های احساسی تصمیم و مسائلی که در گذشته وجود داشته و ممکن است بر تصمیم‌گیری تاثیر بگذارد، نادیده گرفته می‌شود. چگونه تصمیم بگیریم ؟ دلایل و حقایق را بررسی کنیم.
ترکیب احساس و منطق
برای استفاده از منطق و احساس در تصمیم‌گیری، ابتدا با منطق شروع کنید؛ حقایق و دلایل یک تصمیم را بررسی کیند و هنگامی که یک تصمیم مشخص را انتخاب کردید از احساس استفاده کنید. درباره‌ی این تصمیم چه احساسی دارید؟ آیا حس می‌کنید تصمیم درستی است؟ اگر حس خوبی ندارید دلیل این حس را بررسی کنید زیرا اگر حس خوبی به تصمیم خود نداشته باشد آن را به خوبی اجرا نمی‌کنید.
تصمیم گیری اثربخش: یک تصمیم هنگامی موثر و مفید است که قابل اجرا باشد.
موانع تصمیم‌گیری موثر
۱- اطلاعات ناکافی
اگر اطلاعات کافی درباره‌ی موضوعی نداشته باشید تصمیمی که می‌گیرید بی‌اساس است. برای کسب اطلاعات درباره‌ی تصمیمتان زمان صرف کنید. اطلاعاتی که جمع می‌کنید را اولویت‌بندی کنید یعنی به دنبال مهم‌ترین اطلاعات باشید.
۲- اطلاعات بیش از حد
اطلاعات متناقض و بیش ازحد، تصمیم‌گیری را سخت می‌کند. این فرآیند«فلج موشکافی» نام دارد و گاهی به عنوان تاکتیکی برای به تعویق انداختن تصمیمات سازمانی که به اطلاعات بیش‌تری نیاز دارند، استفاده می‌شود.
۳- تعداد زیاد افراد
تصمیم‌گیری به صورتی گروهی سخت است زیرا هرکس دیدگاه و معیارهای خود را دارد. در حالیکه همه‌ی این نظرات، دلیل و اهمیت آن‌ها را باید بدانیم، یک نفر باید مسئولیت تصمیم‌گیری را برعهده بگیرد.
۴- منافع مشخص
اغلب فرآیند تصمیم‌گیری براساس منافع مشخصی است و این منافع معمولا آشکارا بیان نمی‌شوند اما ممکن است مانعی جدی باشند. به دلیل اینکه این منافع آشکارا بیان نمی‌شوند شناسایی و توجه به آن‌ها در تصمیم‌گیری سخت است. گاهی با فردی خارج از فرآیند تصمیم‌گیری ولی در شرایط مشابه، برای شناخت و بررسی این منافع مشورت کنید. همچنین بررسی جنبه‌های احساسی/ منطقی تصمیم با همه‌ی سهامداران یا با مشاوری خارج از سازمان برای حمایت از تصمیم کمک‌کننده است.
۵- دلبستگی عاطفی داشتن
مردم معمولا به وضعیتی که دارند راضی هستند ولی تصمیمات ممکن است باعث تغییراتی شوند؛ بنابراین تصمیم‌گیری برای بعضی افراد سخت است. اما فراموش نکنید تصمیم نگرفتن، خود یک تصمیم است.
۶- دلبستگی عاطفی نداشتن
گاهی تصمیم‌گیری سخت است زیرا هیچ کدام از گزینه‌ها برایتان اهمیتی ندارد ولی در این موارد تصمیم‌گیری اصولی بسیار کمک‌کننده است. با تصمیم‌گیری اصولی به نکاتی پی می‌برید که قبلاً به آن‌ها فکر نمی‌کردید. تصمیم‌گیری اصولی به این موارد کمک می‌کند:
- با ایجاد مراحل ساده‌تر، پیچیدگی تصمیم‌گیری را کم می‌کند.
- با توجه به زمان، برای تصمیم‌گیری برنامه‌ریزی می‌کند.
برای مطالعه بیشتر در زمینه تصمیم گیری به مقالات زیر مراجعه کنید:
- معرفی تکنیک ۵ چرا برای حل مسائل پیچیده
- چک لیستی برای تصمیم گیری اثربخش و سریعتر
